Ik eet al een tijdje plantaardig en op een één of andere manier denken sommige mensen dat je dan automatisch te weinig vitamine, mineralen en eiwitten binnenkrijgt. Volgens mij is dat niet waar, maar een beetje onderzoek kan geen kwaad. Dus enkele blogs op mijn website zullen over dit onderzoek gaan. Vandaag een stukje over Retinol oftewel C20H30O, ook wel Vitamine A genoemd.
Het voedingscentrum heeft een encyclopedie waarin zij ook vitamine A beschrijven. Wat opvalt is dat er gelijk allerlei waarschuwingen gegeven worden bij vitamine A. Zo moet je uitkijken voor voedingsmiddelen met teveel vitamine A. Het is bijvoorbeeld niet aan te raden om kinderen tot 4 jaar leverworst of smeerworst te geven. Iets wat het RIVM ook aangeeft in het rapport over de gezondheidseffecten van hoge en lage vitamine-A inname (RIVM Rapport 2017-0173).
Vitamine A kan worden gegeten in de vorm van Retinol, dat zit in dierlijke producten, zoals vlees en vleeswaren, zuivelproducten, vis en eidooier. Daarnaast zit het als toevoeging in margarine, halvarine en bak- en braadproducten. Maar je kunt vitamine A ook binnenkrijgen als caroteen, dat vooral in plantaardige producten zit.
Hoeveel vitamine A heb je per dag nodig? Volgens de gezondheidsraad heb je als volwassen man 0,8 milligram vitamine A nodig en als volwassen vrouw 0,68 milligram. De bovengrens is evenzo belangrijk. De bovengrens voor 18 jaar en ouder is 3 milligram. Ben je jonger dan drie jaar dan is de bovengrens maar 0,8 milligram. Een stukje runderlever van 100 gram bevat meer dan 27 milligram vitamine A. Leverworst of leverpaté bevat 1 milligram tot 1,2 milligram vitamine A per boterham. Vandaar dat jonge kinderen dit niet moeten eten. Als je ouder bent zou ik het ook laten staan.
Een teveel aan vitamine A kan vergiftiging veroorzaken. De verschijnselen zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, huid en skelet. Het gaat dan alleen om vitamine A uit dierlijke producten en niet om carotenoïden (provitamine A) uit groente en fruit. Het lichaam kan bètacaroteen naar behoefte omzetten in vitamine A. Er kan geen hypervitaminose A (te veel aan vitamine A) ontstaan door inname van bètacaroteen, doordat de opname in de darm en omzetting van bètacaroteen in vitamine A automatisch wordt vertraagd indien het lichaam geen vitamine A nodig heeft.
Een voorbeeld van acute vitamine-A vergiftiging komen we tegen in het dagboek van de Amelandse walvisvaarder Hidde Dirks Kat die schipbreuk voor de kust van Groenland leed in 1777. Na het eten van ijsberenvlees hingen de vellen aan hun lichaam, door de hoge concentratie vitamine A in het vlees en met name in de lever. De ijsbeer heeft vitamine A nodig voor de opbouw en het onderhoud van zijn dikke vacht, maar de concentraties kunnen voor de mens dodelijk zijn.
Uiteraard is Vitamine A niet alleen schadelijk, maar ook noodzakelijk voor een goede weerstand, een gezonde huid, het haar, de tanden en botten en voor de ontwikkeling van de groei. Ook is het van belang voor het gezichtsvermogen. Je hoeft er in elk geval geen dierlijke producten voor te eten. Beter eet je voldoende kleurrijke groente- en fruitsoorten. Zo komt de stof voor in groene (blad)groenten zoals spinazie, broccoli, selderij, veldsla, andijvie en in koolsoorten. Andere groenten en fruitsoorten hebben hun karakteristieke oranje en gele kleur te danken aan bètacaroteen zoals wortelen, mandarijnen en mango’s. Ook in verschillende tuinkruiden zoals bieslook, kervel, tuinkers en peterselie komt bètacaroteen voor.
Zoete aardappel, wortels en boerenkool zijn echte caroteen-bommen. Dus kom maar door met die stamppot! Zonder rookworst uiteraard. Probeer ook eens rode wortels. Een extra hoge concentratie bètacaroteen is verantwoordelijk voor de rode kleur van deze wortel. De hoeveelheid vitamine A in een rode wortel is tweemaal zo hoog als bij oranje wortelen.
Sweat and be fit 
Geef een reactie